Ustalenie wynagrodzenia za urlop okolicznościowy

Pracownik jest wynagradzany stawką godzinową oraz akordową. W danym miesiącu przebywał na urlopie okolicznościowym, a przez resztę miesiąca na urlopie wypoczynkowym. Jak obliczyć wynagrodzenie za urlop okolicznościowy?

Rozstrzygnięcie zagadnienia poruszonego w pytaniu w pierwszej kolejności wymaga wyjaśnienia pojęcia urlopu okolicznościowego. Jest to nazwa potoczna, przyjęta w praktyce kadrowej dla określenia większości zwolnień od pracy, za które przepisy szczególne przewidują zachowanie prawa do wynagrodzenia, np. na poszukiwanie pracy, na ślub własny czy dziecka, w związku ze zgonem i pogrzebem najbliższego członka rodziny.

Sposób obliczania wynagrodzenia za czas wymienionych zwolnień określa przepis § 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy… (Dz. U. nr 62, poz. 289 z późn. zm.), dalej rozporządzenia o wynagrodzeniu. Zgodnie z powołaną regulacją, przy ustalaniu wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy, gdy przepisy przewidują zachowanie przez pracownika prawa do wynagrodzenia, stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, z jedną jednak różnicą. Składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej (należą do nich wszystkie inne niż stałe miesięczne, tzw. zmienne), przysługujące za okresy nie dłuższe niż miesiąc, oblicza się z miesiąca, w którym wystąpiło zwolnienie, a nie jak przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy z 3 miesięcy poprzedzających urlop.

Ważne: Zarówno wynagrodzenie godzinowe, jak i akordowe zaliczane są do podstawy wynagrodzenia za urlop okolicznościowy z miesiąca ich wystąpienia.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu, w miesiącu korzystania z uprawnienia nie były one jednak wypłacone. Przez całą pozostałą część miesiąca pracownik przebywał na urlopie wypoczynkowym, za co otrzymał wynagrodzenie urlopowe, które na mocy § 6 rozporządzenia urlopowego jest całkowicie wyłączone z podstawy. W literaturze przedmiotu prezentowane jest stanowisko, że jeżeli w miesiącu korzystania z urlopu okolicznościowego zmienne składniki wynagrodzenia nie wystąpiły, wynagrodzenie za ten urlop oblicza się tylko ze składników stałych. Tak też wyjaśniał Główny Inspektorat Pracy (znak pisma: GPP-110-4560-38-1/10/PE/RP).

W rozpatrywanym przypadku pracownik osiąga jedynie zmienne składniki wynagrodzenia i zastosowanie tej reguły skutkowałoby brakiem jakiegokolwiek wynagrodzenia za urlop okolicznościowy. Dlatego też optymalnym rozwiązaniem jest przyjęcie stawki godzinowej, która ma charakter stały, tyle że w odniesieniu do krótszej od miesiąca jednostki czasu. Nie będzie też błędem zastosowanie stawki właściwej dla urlopu wypoczynkowego, co jeśli będzie dla pracownika korzystne, nie naruszy obowiązujących przepisów prawa.

Przykład

Pracownik jest wynagradzany stawką godzinową (15 zł/godz.) oraz według stawek akordowych. W dniach 2-3 września br. korzystał z urlopu okolicznościowego udzielonego na własny ślub, a od 4 do 30 września br. przebywał na urlopie wypoczynkowym. Za wrzesień br. pracownikowi wypłacono wynagrodzenie urlopowe według stawki godzinowej w wysokości 17,50 zł za godzinę, obliczonej na podstawie wynagrodzenia wypłaconego w okresie czerwiec-sierpień 2013 r. W celu obliczenia wynagrodzenia za urlop okolicznościowy pracodawca zastosował tę samą stawkę. Powyższe nie narusza przepisów prawa.