Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych

W zakładzie praca wykonywana jest w systemie podstawowym od poniedziałku do piątku, po 8 godzin na dobę. We wrześniu 2012 r. pracownik przepracował kilka godzin nadliczbowych dobowych. Otrzymuje on wynagrodzenie godzinowe, a także premię regulaminową w stałej miesięcznej wysokości oraz stały miesięczny dodatek stażowy. Jak ustalić dodatek za pracę w nadgodzinach?

Wpływ na wysokość dodatków za nadgodziny ma pora i charakter dnia, w jakim ta praca była wykonywana. W myśl art. 151¹ § 1 K.p. dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia jest wypłacany w zamian za godziny nadliczbowe przypadające: w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, oraz w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub święto.

Natomiast dodatek 50% do wynagrodzenia wypłacany jest za wszystkie inne niż uprzednio wymienione godziny nadliczbowe.

Dodatkowa praca może niekiedy powodować jednoczesne przekroczenie normy dobowej i tygodniowej. W przypadku gdy praca pracownika zatrudnionego np. w systemie podstawowym spowoduje jednocześnie przekroczenie dobowej i średniotygodniowej normy czasu pracy, za godziny z przekroczeń dobowych wypłaca się dodatek za przekroczenie tej normy. Natomiast za godziny nadliczbowe przekraczające średniotygodniową normę czasu pracy, nieopłacone dodatkiem wynikającym z godzin nadliczbowych dobowych, wypłaca się 100% dodatki.

Podstawę do obliczenia dodatku za nadgodziny stanowi wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania - 60% wynagrodzenia. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 16 listopada 2000 r., sygn. akt I PKN 455/00, uznał, że wynagrodzenie wynikające z osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną obejmuje godzinową lub miesięczną stawkę wynagrodzenia za pracę określonego rodzaju lub na określonym stanowisku. Zatem stanowi je jeden składnik wynagrodzenia.

Przykład

Pracownik zatrudniony w normach podstawowych od poniedziałku do piątku po 8 godzin na dobę, we wrześniu 2012 r. przepracował 10 godzin nadliczbowych dobowych, w tym 6 w porze dziennej, a 4 w porze nocnej. Otrzymuje on wynagrodzenie godzinowe, wynoszące 18 zł na godzinę, a także premię regulaminową w wysokości 150 zł oraz dodatek stażowy w kwocie 180 zł.

Ustalenie normalnego wynagrodzenia za nadgodziny:

150 zł + 180 zł = 330 zł,

330 zł : 160 godz. (czas pracy we wrześniu br.) = 2,06 zł,

(18 zł + 2,06 zł) × 10 nadgodzin = 200,60 zł.

Ustalenie dodatku za nadgodziny:

(18 zł × 50%) × 6 nadgodzin dobowych w porze dziennej = 54 zł,

(18 zł × 100%) × 4 nadgodziny dobowe w porze nocnej = 72 zł.